„Sto nowych miast wybudował

dwukrotnie państwo powiększył,

nad wszystko pokój miłował

Kazimierz z królów największy”.

Społeczność Szkoły Podstawowej nr 2 w Sandomierzu  pragnie przyjąć za patrona Króla Kazimierza Wielkiego. Wśród licznych członków dynastii  Piastów znajdowali się ludzie o różnych charakterach, uzdolnieniach i zasługach.  Mieszko I, Bolesław Chrobry, Bolesław Krzywousty, Władysław Łokietek czy Kazimierz Wielki, zapisali się złotymi zgłoskami w dziejach naszego narodu. Słowa „Piast” i „piastowski” są bliskie sercu każdego Polaka. Król Kazimierz - ostatni  król z rodu Piastów-  stworzył fundament, na którym przyszli władcy mogli zbudować silne państwo.

Dnia 30 kwietnia 1310r. w miasteczku Kowal w ziemi kujawskiej urodził się Kazimierz Wielki. Był jedynym synem Władysława Łokietka i Jadwigi, księżnej wielkopolskiej. Otrzymał bardzo surowe wychowanie od pobożnej matki, ojciec zaś, od dziecięcych lat, wprowadzał go w sztukę rządzenia. Ostatni Piast na polskim tronie i jeden z najwybitniejszych władców w dziejach naszego kraju rządził w latach 1333-1370. 

Był to jedyny polski król, z imieniem którego potomność na trwale związała przydomek Wielki. Po dzień dzisiejszy w powszechnej świadomości Polaków jest monarchą, który przede wszystkim: „Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Po śmierci ojca Kazimierz został w Krakowie koronowany na króla, przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janisława, 25 IV 1333 r.

 Prowadził politykę pokojową, aby wykorzystać ten czas na przebudowę gospodarczą kraju i umacnianie państwa, rolnictwa, miast, handlu oraz unowocześnienie administracji. Szanował odrębność narodową, wspierał polską kolonizację wiejską i miejską. Rozpoczął erę budownictwa murowanego.

Kazimierz używał tytułu "król Polski i Rusi". Pokojowa polityka króla i normalizacja stosunków wewnętrznych stworzyły warunki do niespotykanego wcześniej rozwoju gospodarczego i militarnego kraju. Długie panowanie ostatniego Piasta przyczyniło się do wzmocnienia systemu obronnego. Przeprowadzono reformę wojska, zbudowano nakładem króla 64 zamki, opasano i ufortyfikowano murami 30 miast. Najbardziej okazałe były twierdze królewskie. Wiele kościołów ufundował  sam król za pokutę w zamian za uchylenie papieskiej klątwy, która na nim ciążyła. Najbardziej monumentalne z nich to: trójnawowa kolegiata (obecnie katedra w Sandomierzu), kolegiata w Wiślicy, Stopnicy i  kościoły w Szydłowie.

Na czasy Kazimierza Wielkiego przypada bardzo wielka liczba tzw. lokacji miejskich. Miasta znacznie rzadziej niż wsie były zakładane od nowa. Wiele grodów przebudowano, umocniono ich obronność, wybudowano drogi, system celny i targowy. Szczególną opieką król otaczał Kraków. Panowanie Kazimierza Wielkiego było również okresem rozwoju górnictwa. Rozwijało się górnictwo kruszcowe oraz wydobycie miedzi w Chęcinach.

Król podjął wysiłki zmierzające do stabilizacji systemu monetarnego. W obiegu były tzw. grosze  i wysokowartościowe "grosze krakowskie". Władca widział w stabilizacji pieniądza instrument wzmocnienia swej pozycji  wewnątrz kraju i zagranicą.

12.V.1364 r. król powołał do istnienia Akademię Krakowską, która miała przygotować ludzi do potrzeb dyplomacji oraz administracji państwowej i kościelnej 

Kazimierz III Wielki zmarł 5 XI 1370 r. na zamku wawelskim i został pochowany w katedrze krakowskiej, gdzie spoczywa w okazałym gotyckim grobowcu nieopodal ojca, Jadwigi andegaweńskiej i władców z dynastii Jagiellonów, Władysława Jagiełły i Władysława Warneńczyka.

  Mimo czterech ożenków Kazimierz Wielki nie doczekał się męskiego dziedzica. Spadkobiercą tronu polskiego został zatem zgodnie z polsko-węgierskimi układami sukcesyjnymi Ludwik Węgierski.

Potomni docenili zasługi ostatniego władcy Polski z dynastii Piastów, nadając mu w pełni zasłużony przydomek „Wielki". Jest on  bezsprzecznie jednym z najwybitniejszych władców polskich epoki średniowiecza, wyróżniającym się także zasługami na arenie ogólnoeuropejskiej. W ciągu swych długich 40-letnich rządów (od 1333 do 1370 roku), Kazimierz Wielki potrafił zbudować podstawy nowoczesnego państwa, którego terytorium znacznie powiększył. Zapewnił Polsce silną pozycję w ówczesnej Europie, trwałe granice i pomyślny rozwój gospodarczy.

KAZIMIERZ WIELKI I JEGO ZWIĄZKI Z SANDOMIERZEM

Król Kazimierz Wielki, jak mało który władca Polski, związany był z Sandomierzem i Ziemią Sandomierską. Małopolska znajdowała się w centrum zainteresowań króla, co znalazło odbicie w ożywionej działalności budowlanej i gospodarczej na tym terenie. Sandomierz otrzymał wtedy mury obronne, uporządkowano jego zabudowę, wzniesiono liczne kościoły, zamek i spichlerz.

  Historycy obliczyli, że Kazimierz Wielki przebywał w Sandomierzu w latach 1333 - 1369 aż 18 razy. Łącznie spędził tu 25 miesięcy, a dłużej przebywał jedynie w Krakowie. Jeszcze na miesiąc przed śmiercią król odwiedził Sandomierz. W ogrodzie dawnego klasztoru Panien Benedyktynek w Sandomierzu, w 1910 roku, znaleziono – umieszczoną wewnątrz gotyckiego hełmu – królewską koronę. Wykonano ją zapewne w II poł. XIV wieku ze stopu mosiądzu i srebra, ozdobiono imitacjami szmaragdów, szafirów i kryształów górskich. Pojawiło się przypuszczenie, że być może stanowiła ona niegdyś własność króla Kazimierza Wielkiego, była bowiem zbliżona proporcjami do korony, którą wydobyto z jego wawelskiego grobu. Jeśli tak było, okoliczności pojawienia się jej w Sandomierzu możemy powiązać z  ostatnim pobytem  Kazimierza Wielkiego w mieście, w październiku 1370 roku.

  Z II poł. XIV wieku, z czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego, pochodzi ostateczne, zachowane do dzisiaj, rozplanowanie miasta obejmujące już wówczas obszar całego wzgórza – od kolegiaty do Bramy Opatowskiej. Trzy  spośród sandomierskich zabytkowych budowli: zamek, katedra i ratusz najbardziej czytelnie symbolizują  związek króla z naszym miastem. Dzięki Kazimierzowi Wielkiemu Sandomierz zyskał również mury obronne oraz cały system obronny. Miasto posiadało 16 baszt  i cztery bramy: Opatowską (Wielka), Zawichojską, Lubelską ( Rybacka ) i Krakowską (Mała Brama).

Najważniejszym pod względem tytularnym kościołem w Sandomierzu do dziś jest Bazylika Katedralna – kościół wzniesiony z fundacji Kazimierza Wielkiego w 1360 roku. Z Katedry łatwo przejść na zamek, do powstania którego, jak i do większości zamków, król także przyłożył rękę . Miejsce to przez wieki służyło zabezpieczaniu  interesów państwa polskiego, jego królów i możnowładców.

Gród cieszył się szczególnymi względami Kazimierza Wielkiego o czym świadczy to, iż często udzielał on jego mieszkańcom szczególnych przywilejów. Bezwzględne prawo składu umożliwiało kupcom sandomierskim przechwycenie pośrednictwa w handlu.

Wiązało się to także z faktem, iż sandomierska gmina żydowska należała do największych i najważniejszych w Małopolsce. Wraz z Krakowskim Kazimierzem otrzymała od Kazimierza Wielkiego przywilej opieki królewskiej.

Kalendarium Króla Kazimierza Wielkiego		Dynastia	Piastowie
		Data i miejsce urodzenia	30 kwietnia 1310 Kowal
		Data i miejsce śmierci	5 listopada 1370 Kraków
		Ojciec Matka	Władysław I Łokietek Jadwiga Bolesławłówna
Okres panowanie	od 2 marca1333 do 5 listopada 1370	Żony	Aldona Anna Giedyminówna Adelajda Heska Krystyna Rokiczana Jadwiga żagańska
Koronacja	25 kwietnia 1333
Poprzednik	Władysław I Łokietek	Dzieci	Elżbieta Kunegunda Anna Kunegunda Jadwiga
Następca	Ludwik I Węgierski

Działania podjęte na rzecz nadania SP 2  w Sandomierzu imienia Króla Kazimierza Wielkiego ( do 30 marca 2017)

• Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 29.08.2016 r. został złożony wniosek o rozpoczęcie procedury nadania imienia szkole
• Pani dyrektor – powołała Zespół ds. Nadania Imienia Szkolew osobach:Danuta Cira, Bożena Chmielewska, Justyna Wesołowska, Beata Audycka, Anna Cież,Marzanna Ramus, Krystyna Idzik, Ewa Podsiadło, Beata Orłowska.Przyjęto procedurę, która uwzględnia poparcie wniosku Rady Pedagogicznej przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski.
• Wniosek Rady Pedagogicznej został przedstawiony rodzicom, podczas wrześniowych spotkańz dyrektorem szkoły, oraz uczniom, podczas zajęć wychowawczych, a także na zebraniu Samorządu Uczniowskiego.
• Uczniowie klasIV – VI zgłaszali swoje propozycje na patrona szkoły w trakcie lekcji wychowawczych. Zgłoszone kandydatury zostały przedyskutowane.
• Rodzice proponowali swoich kandydatów w czasiespotkań z wychowawcami w dniu 22. 09. 2016 r.Samorząd Uczniowski głosował na patronaw dniu 29.09.2016 r.
• W oparciu o przeprowadzone wcześniejwśród uczniów i ich rodziców wybory, zgodnie z wolą społeczności szkolnej: uczniów, rodziców oraz nauczycieli, wyłoniono 3 ( spośród 8) kandydatów na patrona Szkoły Podstawowej nr 2 w Sandomierzu.Byli to: KazimierzWielki, Jan Paweł II , Leszek Czarny .
• 3.10.2016 podjęto uchwałę, w której na patrona SP2 wybrano Króla Kazimierza Wielkiego.

Aktualnie pracujemy nad działaniami związanymi z pogłębianiem przez dzieci wiedzy o patronie. W ramach tego punktu :

• urządziliśmy kącika patrona ( parter szkoły)
• przygotowaliśmy prezentację multimedialnąna temat patrona ( która stale odtwarzana jest na monitorze umieszczonym na parterze szkoły),
• podczas lekcji informatyki uczniowie klas starszych pracowali nad prezentacjami poświęconymi patronowi
• wprowadziliśmy informacje o patronie na stronę internetową szkoły ( podstrona z informacjami o Kazimierzu Wielkim)
• zgromadziliśmy materiały na temat patrona (filmy dokumentalne, informacje biograficzne, konspekty lekcji, portrety króla, wiadomości na temat obyczajowości epoki ( stroje, tańce). Informacje te są one umieszczone na komputerze w pokoju nauczycielskim, mogą posłużyć do wykorzystania na lekcjach realizowanych przez wychowawców w poszczególnych klasach.
• odbyła się projekcja filmu fabularnego "Kazimierz Wielki" w reżyserrii E.Cz. Petelskich ( dla klas IV-VI)
• W klasach I - VI przeprowadzone zostały lekcje biblioteczne na temat patrona (z wykorzystaniem filmu dokumentalnego lub prezentacji, a w klasach starszych także fragmentów powieści Grażyny Bąkiewicz pt. „Kazimierzu skąd ta forsa?”)
• W klasach 4-6 odbyły sie lekcje historii poświęcone Kazimierzowi Wielkiemu
• Opracowany został regulamin konkursu na logo szkoły.
• W dniach 20,21,22 marca w Muzeum Regionalnym w Sandomierzu odbyły się lekcje muzealne poświęcone patronowi i jego związkom z Sandomierzem.
• W pracowniach uczniowie przygotowali ekspozycje poświęcone Królowi Kazimierzowi Wielkiemu.
• W dniach 13-17 marca 2017 odbył się „Tydzień Kultury Języka”pt. „Z wizytą na dworze króla Kazimierza Wielkiego”, w ramach którego:
•    udekorowano  korytarze I i II p – wizerunkami patrona oraz kartami z elementami słownictwa staropolskiego.
•    omówiono na lekcjach języka polskiego „Bogurodzicę” – pierwszy polski hymnu (klasy V i VI), utwór będzie wykonywany podczas uroczystości nadania szkole imienia.
•      rysowano komiksy do legendy pt. „Kazimierz Wielki kumem” (klasa IV)
•      odbył się konkurs czytelniczy „Kazimierz Wielki w Kronice Janka z Czarnkowa i Jana Długosza” (klasy IV – VI).
•      przeprowadzono konkurs plastyczny pt. „Śladami Kazimierza Wielkiego po Sandomierzu”.
•      uczniowie klasy V i VI przygotowali kroniki „Król Kazimierz Wielki”
• W dniach 2 i 3 marca w szkole uczniowie spotkali się z p. Karolem Burym – Kasztelanem Chorągwi Ziemi Sandomierskiej
• 17 marca w świetlicy szkolnej odbył się spektakl słowno-muzyczny poświęcony postaci króla Kazimierza Wielkiego ( przygotowany przez nauczyciela historii – p. B. Orłowską.)
• Wybrani uczniowie klas starszych (co sobotę) uczestniczą w, zorganizowanym przez chorągiew rycerstwa, warsztatach tańców dawnych, w ten sposób przygotowują się do występów związanych z uroczystością nadania imienia szkole;
• 30 kwietnia odbyły się warsztaty tańca dawnego dla klas II, które poprowadziła p. Karolina Strzelecka z Chorągwi Rycerstwa Ziemi Sandomierskiej, pokazałatakże prezentację z rekonstrukcji wydarzeń historycznych.

W ramach czynności związanych z nadaniem imienia szkoły opracowaliśmy:

• listę szkół im. Kazimierza Wielkiego(z danymi adresowymi) - 65 szkół - w tym 22 szkoły podstawowe;
• scenariusz części artystycznej uroczystości nadania imienia szkole.
• zostały rozdzielone role, wybrani uczniowie przygotowują się do udziału w przedstawieniu;
• ogłoszono wśród uczniów konkurs na projekt sztandaru szkoły;
• opracowany został projekt sztandaru szkoły, realizacji projektu podjęła się p. Elżbieta Niewolewska ze Studia Haftu Artystycznego w Tarnobrzego ( termin realizacji 1.06. 2017);
• opracowano listę potencjalnych sponsorów oraz pismo z prośbą o wsparcie, wydrukowano i zaadresowano koperty z adresami ewentualnych darczyńców, zaangażowano rodziców i nauczycieli do akcji zdobywania funduszy niezbędnych do realizacji zadania;
• znaleziono sponsora do wydrukowania (opracowanych uprzednio przez nas) zaproszeń na uroczystość nadania imienia szkole;
• opracowano dokument " Ceremoniał szkolny z wykorzystaniem sztandaru w Szkole Podstawowej nr 2 im. Króla Kazimierza Wielkiego w Sandomierzu";
• opracowano zarys scenariusza części oficjalnej uroczystości nadania imienia szkole;
• polonistka p. B .Audycka  ułożyła tekst hymnu szkoły ( na melodię mazura " Jeszcze jeden mazur dzisiaj"), przygotowano podkład muzyczny , w klasach trwa nauka hymnu;
• zostały zamówione i wykonane nowe pieczęcie i szyldy.

Pozostałe działania ujęte w procedurze nadania imienia SP2 w Sandomierzu  będziemy realizować w najbliższych miesiącach (do końca maja 2017 roku) .