- Patron
- Odsłony: 6746
Kazimierz Wielki
„Sto nowych miast wybudował
dwukrotnie państwo powiększył,
nad wszystko pokój miłował
Kazimierz z królów największy”.
Społeczność Szkoły Podstawowej nr 2 w Sandomierzu pragnie przyjąć za patrona Króla Kazimierza Wielkiego. Wśród licznych członków dynastii Piastów znajdowali się ludzie o różnych charakterach, uzdolnieniach i zasługach. Mieszko I, Bolesław Chrobry, Bolesław Krzywousty, Władysław Łokietek czy Kazimierz Wielki, zapisali się złotymi zgłoskami w dziejach naszego narodu. Słowa „Piast” i „piastowski” są bliskie sercu każdego Polaka. Król Kazimierz - ostatni król z rodu Piastów- stworzył fundament, na którym przyszli władcy mogli zbudować silne państwo.
Dnia 30 kwietnia 1310r. w miasteczku Kowal w ziemi kujawskiej urodził się Kazimierz Wielki. Był jedynym synem Władysława Łokietka i Jadwigi, księżnej wielkopolskiej. Otrzymał bardzo surowe wychowanie od pobożnej matki, ojciec zaś, od dziecięcych lat, wprowadzał go w sztukę rządzenia. Ostatni Piast na polskim tronie i jeden z najwybitniejszych władców w dziejach naszego kraju rządził w latach 1333-1370.
Był to jedyny polski król, z imieniem którego potomność na trwale związała przydomek Wielki. Po dzień dzisiejszy w powszechnej świadomości Polaków jest monarchą, który przede wszystkim: „Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Po śmierci ojca Kazimierz został w Krakowie koronowany na króla, przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Janisława, 25 IV 1333 r.
Prowadził politykę pokojową, aby wykorzystać ten czas na przebudowę gospodarczą kraju i umacnianie państwa, rolnictwa, miast, handlu oraz unowocześnienie administracji. Szanował odrębność narodową, wspierał polską kolonizację wiejską i miejską. Rozpoczął erę budownictwa murowanego.
Kazimierz używał tytułu "król Polski i Rusi". Pokojowa polityka króla i normalizacja stosunków wewnętrznych stworzyły warunki do niespotykanego wcześniej rozwoju gospodarczego i militarnego kraju. Długie panowanie ostatniego Piasta przyczyniło się do wzmocnienia systemu obronnego. Przeprowadzono reformę wojska, zbudowano nakładem króla 64 zamki, opasano i ufortyfikowano murami 30 miast. Najbardziej okazałe były twierdze królewskie. Wiele kościołów ufundował sam król za pokutę w zamian za uchylenie papieskiej klątwy, która na nim ciążyła. Najbardziej monumentalne z nich to: trójnawowa kolegiata (obecnie katedra w Sandomierzu), kolegiata w Wiślicy, Stopnicy i kościoły w Szydłowie.
Na czasy Kazimierza Wielkiego przypada bardzo wielka liczba tzw. lokacji miejskich. Miasta znacznie rzadziej niż wsie były zakładane od nowa. Wiele grodów przebudowano, umocniono ich obronność, wybudowano drogi, system celny i targowy. Szczególną opieką król otaczał Kraków. Panowanie Kazimierza Wielkiego było również okresem rozwoju górnictwa. Rozwijało się górnictwo kruszcowe oraz wydobycie miedzi w Chęcinach.
Król podjął wysiłki zmierzające do stabilizacji systemu monetarnego. W obiegu były tzw. grosze i wysokowartościowe "grosze krakowskie". Władca widział w stabilizacji pieniądza instrument wzmocnienia swej pozycji wewnątrz kraju i zagranicą.
12.V.1364 r. król powołał do istnienia Akademię Krakowską, która miała przygotować ludzi do potrzeb dyplomacji oraz administracji państwowej i kościelnej
Kazimierz III Wielki zmarł 5 XI 1370 r. na zamku wawelskim i został pochowany w katedrze krakowskiej, gdzie spoczywa w okazałym gotyckim grobowcu nieopodal ojca, Jadwigi andegaweńskiej i władców z dynastii Jagiellonów, Władysława Jagiełły i Władysława Warneńczyka.
Mimo czterech ożenków Kazimierz Wielki nie doczekał się męskiego dziedzica. Spadkobiercą tronu polskiego został zatem zgodnie z polsko-węgierskimi układami sukcesyjnymi Ludwik Węgierski.
Potomni docenili zasługi ostatniego władcy Polski z dynastii Piastów, nadając mu w pełni zasłużony przydomek „Wielki". Jest on bezsprzecznie jednym z najwybitniejszych władców polskich epoki średniowiecza, wyróżniającym się także zasługami na arenie ogólnoeuropejskiej. W ciągu swych długich 40-letnich rządów (od 1333 do 1370 roku), Kazimierz Wielki potrafił zbudować podstawy nowoczesnego państwa, którego terytorium znacznie powiększył. Zapewnił Polsce silną pozycję w ówczesnej Europie, trwałe granice i pomyślny rozwój gospodarczy.
KAZIMIERZ WIELKI I JEGO ZWIĄZKI Z SANDOMIERZEM
Król Kazimierz Wielki, jak mało który władca Polski, związany był z Sandomierzem i ziemią sandomierską. Małopolska znajdowała się w centrum zainteresowań króla, co znalazło odbicie w ożywionej działalności budowlanej i gospodarczej na tym terenie. Sandomierz otrzymał wtedy mury obronne, uporządkowano jego zabudowę, wzniesiono liczne kościoły, zamek i spichlerz.
Historycy obliczyli, że Kazimierz Wielki przebywał w Sandomierzu w latach 1333 - 1369 aż 18 razy. Łącznie spędził tu 25 miesięcy, a dłużej przebywał jedynie w Krakowie. Jeszcze na miesiąc przed śmiercią król odwiedził Sandomierz. W ogrodzie dawnego klasztoru Panien Benedyktynek w Sandomierzu, w 1910 roku, znaleziono – umieszczoną wewnątrz gotyckiego hełmu – królewską koronę. Wykonano ją zapewne w II poł. XIV wieku ze stopu mosiądzu i srebra, ozdobiono imitacjami szmaragdów, szafirów i kryształów górskich. Pojawiło się przypuszczenie, że być może stanowiła ona niegdyś własność króla Kazimierza Wielkiego, była bowiem zbliżona proporcjami do korony, którą wydobyto z jego wawelskiego grobu. Jeśli tak było, okoliczności pojawienia się jej w Sandomierzu możemy powiązać z ostatnim pobytem Kazimierza Wielkiego w mieście, w październiku 1370 roku.
Z II poł. XIV wieku, z czasów panowania króla Kazimierza Wielkiego, pochodzi ostateczne, zachowane do dzisiaj, rozplanowanie miasta obejmujące już wówczas obszar całego wzgórza – od kolegiaty do Bramy Opatowskiej. Trzy spośród sandomierskich zabytkowych budowli: zamek, katedra i ratusz najbardziej czytelnie symbolizują związek króla z naszym miastem. Dzięki Kazimierzowi Wielkiemu Sandomierz zyskał również mury obronne oraz cały system obronny. Miasto posiadało 16 baszt i cztery bramy: Opatowską (Wielka), Zawichojską, Lubelską ( Rybacka ) i Krakowską (Mała Brama).
Najważniejszym pod względem tytularnym kościołem w Sandomierzu do dziś jest Bazylika Katedralna – kościół wzniesiony z fundacji Kazimierza Wielkiego w 1360 roku. Z Katedry łatwo przejść na zamek, do powstania którego, jak i do większości zamków, król także przyłożył rękę . Miejsce to przez wieki służyło zabezpieczaniu interesów państwa polskiego, jego królów i możnowładców.
Gród cieszył się szczególnymi względami Kazimierza Wielkiego o czym świadczy to, iż często udzielał on jego mieszkańcom szczególnych przywilejów. Bezwzględne prawo składu umożliwiało kupcom sandomierskim przechwycenie pośrednictwa w handlu.
Wiązało się to także z faktem, iż sandomierska gmina żydowska należała do największych i najważniejszych w Małopolsce. Wraz z Krakowskim Kazimierzem otrzymała od Kazimierza Wielkiego przywilej opieki królewskiej.
Kalendarium Króla Kazimierza Wielkiego |
Dynastia |
Piastowie |
|
Data i miejsce urodzenia |
30 kwietnia 1310 Kowal |
||
Data i miejsce śmierci |
5 listopada 1370 Kraków |
||
Ojciec Matka |
Władysław I Łokietek Jadwiga Bolesławłówna |
||
Okres panowanie |
od 2 marca1333 do 5 listopada 1370 |
Żony |
Aldona Anna Giedyminówna Adelajda Heska Krystyna Rokiczana Jadwiga żagańska |
Koronacja |
25 kwietnia 1333 |
||
Poprzednik |
Władysław I Łokietek |
Dzieci |
Elżbieta Kunegunda Anna Kunegunda Jadwiga |
Następca |
Ludwik I Węgierski |
Działania podjęte na rzecz nadania SP 2 w Sandomierzu imienia Króla Kazimierza Wielkiego ( do 30 marca 2017)
- Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 29.08.2016 r. został złożony wniosek o rozpoczęcie procedury nadania imienia szkole
- Pani dyrektor – powołała Zespół ds. Nadania Imienia Szkolew osobach:Danuta Cira, Bożena Chmielewska, Justyna Wesołowska, Beata Audycka, Anna Cież,Marzanna Ramus, Krystyna Idzik, Ewa Podsiadło, Beata Orłowska.Przyjęto procedurę, która uwzględnia poparcie wniosku Rady Pedagogicznej przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski.
- Wniosek Rady Pedagogicznej został przedstawiony rodzicom, podczas wrześniowych spotkańz dyrektorem szkoły, oraz uczniom, podczas zajęć wychowawczych, a także na zebraniu Samorządu Uczniowskiego.
- Uczniowie klasIV – VI zgłaszali swoje propozycje na patrona szkoły w trakcie lekcji wychowawczych. Zgłoszone kandydatury zostały przedyskutowane.
- Rodzice proponowali swoich kandydatów w czasiespotkań z wychowawcami w dniu 22. 09. 2016 r.Samorząd Uczniowski głosował na patronaw dniu 29.09.2016 r.
- W oparciu o przeprowadzone wcześniejwśród uczniów i ich rodziców wybory, zgodnie z wolą społeczności szkolnej: uczniów, rodziców oraz nauczycieli, wyłoniono 3 ( spośród 8) kandydatów na patrona Szkoły Podstawowej nr 2 w Sandomierzu.Byli to: KazimierzWielki, Jan Paweł II , Leszek Czarny .
- 3.10.2016 podjęto uchwałę, w której na patrona SP2 wybrano Króla Kazimierza Wielkiego.